dinsdag 6 september 2016

Diversiteit bij de politierechter


Afgelopen vrijdag ben ik met een paar medestudenten van mijn rechtenstudie de rechtbank in Utrecht onveilig gaan maken. Nouja dat viel dan nog wel weer mee.. we kwamen probleemloos door de beveiliging dus ik denk niet dat iemand van ons iets 'gevaarlijks' bij zich had. En anders is de beveiliging bij deze een lekke mand.
Op het programma stond een paar diefstallen, mishandelingen en nog wat verdwaalde drugs, verboden wapens en fietsenheling.

Diefstal: 2 sapcentrifuges en 2 gereedschapskisten
De eerste zaak die wij bijwoonden was van een meneer die 2 gereedschapskisten en 2 sapcentrifuges zou hebben gestolen. Begon goed dus, ware het niet dat de zaak geschorst werd omdat meneer geen advocaat had en die toch wel graag wilde. Moet je die dan zelf regelen meneer de rechter? Ja, ze vallen niet uit de lucht en komen ook niet op eigen houtje opdagen, gaf de rechter aan. Meneer kreeg een laatste kans om dat voor elkaar te krijgen.
Deze meneer was trouwens niet geheel onbekend met justitie. Toen hij na de schorsing weer vertrok groette hij alle aanwezigen -vrolijk- met een 'tot de volgende keer'.

Mishandeling en belediging
De tweede zaak dan, misschien dat die wel door zou gaan. Het was een meneer die verdacht werd van mishandeling van zijn echtgenote/vriendin. Ook zou hij een agent hebben beledigd, iets in de trant van kankerblanken. Dat laatste vond de rechter niet bewezen, maar de mishandeling wel. De twee hebben overigens nog wel contact met elkaar en dat verliep zonder gedoe volgens meneer. De rechter gaf hem een deels voorwaardelijke straf.

Verboden wapenbezit
Afstappend van de standaard diefstal en standaard mishandeling, ging de zaak over op wapenbezit. Deze was weer een stukje interessanter, vooral voor de strafprocesrecht liefhebbers. De verdachte zat in een auto toen de politie kwam kijken. Hij was aan het rommelen bij de automat aan de passagierskant toen de agenten hem aanspraken. Verdachte had geen identiteit bij zich, de fouillering bevestigde dat. Wel had hij een beetje drugs en hij zou hebben aangegeven dat er in het dashboardkastje nog wat meer lag. De auto werd doorzocht aan de passagierskant en naast het controleren van het dashboardkastje, werd ook gekeken bij de mat waar verdachte eerder aan het rommelen was. En ja hoor, een mooi blinkend wapen kwam tevoorschijn die meneer niet mocht hebben. De rechter vond het dan ook bewezen dat hij in het bezit was van een verboden wapen en veroordeelde de verdachte. Het wapen is onttrokken aan het verkeer.

Diefstal (cabriodak) en TUL
De interesse van de zaken bouwde zich op. Terug naar een diefstal, maar deze was toch vrij bijzonder te noemen. Meneer zou namelijk een cabriodak hebben gestolen. Daarnaast had hij nog een proeftijd openstaan van een eerdere veroordeling. Eis van het OM was dus ook onder meer de tenuitvoerlegging van die voorwaardelijke straf van zijn laatste zaak.
Wat was het geval? Meneer was met toestemming op privé terrein en zag daar bij een aantal containers, een cabriodak staan. In de overtuiging dat deze als grof vuil was weggezet had hij het dak meegenomen, maar een jaar later klopte opeens de eigenaar van het dak aan en werd hij aangeklaagd voor diefstal. Een discussie in de zaal was ontstaan over de vraag of meneer had moeten weten of het dak wel of niet als grof vuil was weggezet en hij het dus mee mocht nemen omdat de eigenaar er al dan niet afstand van had gedaan. De vuilophaaldienst werd in de discussie aangehaald, de containers waren namelijk al meerdere keren geleegd in die tijd dat dat dak er stond en het dak was nooit meegenomen. Maar acht, wat bleek, dat moest een andere dienst dan weer doen. De rechter vond uiteindelijk dat dit gevalletje niet als diefstal was te kwalificeren en sprak de verdachte vrij.

Heling: fiets
Na deze interessante niet-diefstal gingen we over op heling van een fiets door een verdachte die de Nederlandse taal nog niet goed beheerste en een tolk nodig had. De tolk (en de advocaat) ontbrak echter en verdachte wou die toch graag allebei. Weer een schorsing naar 2 december dus zodat de verdachte een advocaat kon regelen en hij een tolk toegewezen kon krijgen.

Mishandeling
Dan maar weer een mishandeling, deze keer zou verdachte iemand in het gezicht hebben geslagen/gestompt tijdens een verjaardagsfeestje. Grote vraag was of die slag/stoot wel onder mishandeling viel of onder noodweer omdat verdachte stevig was vastgepakt door een paar vrienden toen de klap werd uitgedeeld. Verder werd geoordeeld over de door het slachtoffer ingediende schadevordering. Daar kwamen de voetbalschoenen van slachtoffer op Instagram om de hoek kijken en werd ook duidelijk dat de rechter bijtijds en 'hip' was omdat hij de social media kende. De rechter vond mishandeling voldoende bewezen en veroordeelde de verdachte een deels voorwaardelijke geldboete. Ook de schadevordering werd deels toegewezen.

Mishandeling en bedreiging
Nog een mishandeling, deze keer gecombineerd met een bedreiging en deze keer ontstaan tijdens een ruzie. Ook hier had het slachtoffer een schadevordering ingediend. Ook hier vond de rechter dat, ondanks dat het verhaal m.i. wat warrig was, de mishandeling voldoende bewezen was en veroordeelde de verdachte daarvoor. De bedreiging werd hij echter van vrijgesproken en de schadevordering werd niet ontvankelijk verklaard. Deze bleek te onduidelijk en de gevorderde bedragen waren onredelijk hoog; duizenden euro's voor een bloempot die achteraf van de buurvrouw bleek te zijn en wat schade aan het laminaat?!

Diefstal (hond) en vernieling (ruiten)
Na een korte (lange) pauze volgden we vanaf ongeveer 3 uur een tweede serie zaken. Eentje waar ik persoonlijk naar had uitgekeken was de zaak over een hond die uit een dierenasiel zou zijn gestolen. Deze verdachte zou verder ook nog op een paar andere adresjes wat ruiten te hebben gebroken.
Deze zaak leverde nogal wat bijna-lachers op, ook bij de rechter stiekem wel. De hond van verdachte zat in het asiel en verdachte had geen geld om die eruit te halen. Dus dan maar moed indrinken en gewoon meenemen dacht hij. Zo gedacht zo gedaan, alleen werd hij de dag erna niet wakker met zijn golden retriever, maar met een stafford! Verdachte was nog wel eerlijk genoeg om de wijkagent maar te bellen. Verder gaf hij aan dat hij problemen had (adhd, verslavingen, geldproblemen) en dat hij hulp wil. Afijn, de rechter veroordeelde hem voor het totaalpakket (diefstal en vernielingen) tot een voorwaardelijke werkstraf.
De schadevordering gevorderd door de Dierenbescherming (het was hun asiel) werd niet ontvankelijk verklaard (vanwege onduidelijkheden over een eventuele verzekering), die van één van de slachtoffers van de vernielingen werd toegewezen in de vorm van de schadevergoedingsmaatregel.

Drugsbezit
Hier hield het niet bij op, de volgende zaak, drugsbezit, leverde ook een wat apart beeld op. Bij meneer, een buitenlander vergezeld met een tolk die welbekend was bij de rechtbank, was een flinke partij partydrugs aangetroffen. Het ging om een totaal van 22 MDMA (XTC) tabletten en 70 2C-B tabletten. Deze zou meneer in een plastic plashokje (je weet wel, die openbare stinktoiletten bij allerlei evenementen) hebben gevonden en maar in eigen zak hebben gestoken. Meneer kwam er na zijn aanhouding achter dat het nu wel lastig wordt om zijn VOG te krijgen. Tja, de rechter had daar geen medelijden mee en ook vond hij het onwaarschijnlijk dat je zo'n grote hoeveelheid drugs in een openbaar toilet kan vinden. Verdachte werd veroordeeld met een deels voorwaardelijke straf. Dat leverde een grappig, maar tegelijkertijd ook wel wat sneu, sluitstuk op. Meneer had namelijk geen advocaat waaraan hij kon vragen hoe dat nou met hoger beroep zat. 'Moet ik dan in beroep?' vroeg hij op een gegeven moment geschrokken aan de rechter, want in beroep wou hij niet. De rechter heeft gepoogd uit te leggen hoe dat zat, maar of het echt tot meneer is doorgedrongen is uiteindelijk maar de vraag. Wel jammer dat hij dan geen advocaat had die dat rustig aan hem uit had kunnen leggen na afloop van de zaak en hem in dit geval afstand had kunnen laten doen van het beroep.

Huisvredebreuk en TUL
Een wat kortere zaak en deze keer ook weer eens wat anders, namelijk een gevalletje huisvredebreuk. Verdachte was niet aanwezig, maar zijn gemachtigde advocaat, waar in een eerdere zaak die dag naar werd verwezen als 'die man met de krulletjes', dan weer wel. Kort maar krachtig kwam het erop neer dat verdachte zich zonder toestemming in iemands huis had begeven en dat hij ook wist dat diegene hem niet in huis wilde. Hij zou via een ladder naar binnen zijn gegaan, wat hij volgens het (voor mij vage) achtergrondverhaal wel vaker deed. De rechter veroordeelde de verdachte, de TUL (tenuitvoerlegging) van een eerdere straf werd echter afgewezen maar de proeftijd daarvan bleef wel staan.

Mishandeling en TUL
En weer terug naar mishandeling. Daar heb ik niet al te veel meer over te zeggen. Verdachte was in ieder geval erg spraakzaam en erg aanwezig. De rechter merkte op dat hij wat intimiderend en dominant was wanneer hij het woord voerde. Dit bleek ook uit een paar getuigenverklaringen. Verdachte werd veroordeeld voor de mishandeling, maar de TUL werd (op verzoek van de officier van justitie) afgewezen.

Mishandeling
De laatste zaak van de dag en ook de langste, wederom een mishandeling. Verdachte gaf stellig aan dat hij dat niet had gedaan omdat er toen niet eens was en dat zou uit de zendmastgegevens moeten blijken. Zendmastgesteggel is dan ook wel het woord dat deze zaak voor een groot gedeelte samenvat. Het verhaal was maar raar en onduidelijk m.i. De getuige, die de verdachte had meegebracht, leverde ook geen informatie van toegevoegde waarde. Zijn verklaring was niet zo heel sterk en de officier had terecht ingeschat dat het horen van hem eigenlijk niet echt nodig was. Het was wel een enthousiaste getuige, zodra de rechter ook maar begon over de eed/belofte gaf hij al plechtig aan 'ik beloof het'. Was alleen wel een keer of drie à vier te vroeg, maar uiteindelijk kwam er een rechtsgeldige belofte uit.
De rechter oordeelde ongeveer een uur na aanvang van de zaak dat verdachte geen kloppende verklaringen had gegeven, verwijzend naar het zendmastverhaal. Hij legde verdachte dan ook een deels voorwaardelijke straf op.

Al met al leverde de dag een leuke afwisseling aan zaken op. De rechter van de ochtendzittingen wierp regelmatig een blik op ons (wetende dat wij studenten waren) en legde dingen soms wat extra uitvoerig uit. Ook de middagrechter wist dat wij studenten waren wat soms een leuke opmerking opleverde tussen de zaken door, zoals dat hij bijvoorbeeld ook wel eens rechtenstudenten voor zich heeft gehad. Verbazingwekkend toch? ;)

Volgende keer weer eens doen!